Global lojistik pazarý, 2024 yýlýnda bir önceki yýla göre yüzde 3,5 büyüyerek 10,9 trilyon dolar büyüklüðe ulaþtý. 2025 yýlýnda, global lojistik pazarýnda yüzde 3,8 büyüme öngörülerek 11,3 trilyon dolara ulaþmasý bekleniyor.

Global lojistik sektörü büyüme fýrsatlarýný, artan karmaþýklýklarda dengelemeye çalýþýyor. 2025 dönüþüm ve yenilik yýlý olacak. Süreçleri optimize etmek ve maliyetleri düþürmek için altyapý ve yapay zeka yatýrýmlarý artacak. Sektör paydaþlarýnýn, ortaya çýkan trendlerden yararlanmak ve zorluklarýn üstesinden gelmek için çevik ve ileri görüþlü olmalarý gerekiyor. Sektörün büyüme potansiyeli büyük, ancak bu potansiyelin gerçekleþmesi, teknolojiye, sürdürülebilirliðe ve iþ gücü geliþimine yapýlacak stratejik yatýrýmlara baðlý. Bu temellerin saðlanmasýyla lojistik endüstrisi, global ticaret ve ekonomik kalkýnmanýn kritik bir destekçisi olmaya devam edecek.

Dönen paranýn neredeyse 1/3’ü lojistik sektörüyle ilgili

Dünya ticaretinde dönen paranýn neredeyse 1/3’ünün lojistik sektörüyle ilgili olduðunu ifade eden Týrport Kurucu Ortaðý Dr. Akýn Arslan þunlarý söyledi: “Dünya Ticaret Örgütü verilerine göre, küresel mal ve hizmet ticareti 2024 sonu itibarýyla, bir önceki yýla göre yüzde 2,7 artarak yaklaþýk 33 trilyon dolar seviyesine ulaþtý. Dünyada gerçekleþen reel ticaretin 1/3’ü, yani yaklaþýk 11 trilyon dolarý bir þekilde lojistik ile ilgili. Geçtiðimiz yýl sektördeki büyümeye baktýðýmýzda, büyüme bölgeler arasýnda eþit daðýlmadý. Asya-Pasifik bölgesi yüzde 7,1 büyürken, pandemi sonrasý bir türlü toparlanamayan Avrupa’da büyüme yüzde 0,7 seviyesinde kaldý. E-ticaret baðlantýlý hizmetleri içeren hýzlý kargo segmenti büyümeye devam etti ve yüzde 5,1’lik büyüme ile 544,7 milyar dolara ulaþtý. Dünyada e-ticaret satýþlarý 2024 yýlý sonunda 6,09 trilyon dolarý geçti. Dünyada her gün 500 milyonun üzerinde paket e-ticaret ile müþterilerin kapýlarýna ulaþtýrýlýyor. Evinize kurye ile teslim edilen bir ürünü, size mutlaka bir kamyon getiriyor. E-ticaretin içinde lojistik aðýrlýklý en büyük paya sahiptir. E-ticaret esasýnda, uçtan uca lojistik yönetimidir” dedi.

100 Milyar dolarlýk Türk lojistik sektörü 2025’e sýkýntýlý girdi

TIRPORT Insights tarafýndan hazýrlanan “Týrport’la 2024’e Bakýþ Raporu”na göre; nakliye, kargo, depolama, gümrük ve destek hizmetleriyle yaklaþýk 100 milyar dolar büyüklüðe sahip Türk lojistik sektörü zor bir 2024’ü geride býraktý. Bu büyüklüðün yaklaþýk yüzde 58’ini karayolu nakliyesi oluþturdu. 2022’de hafta içi günlük 400 bin civarýnda olan FTL (tam kamyon) taþýma sayýsý, 2024 sonu itibariyle günlük 300 bin FTL seviyesinde geriledi. Pazardaki nakliye talebi, sanayi üretimindeki düþüþ nedeniyle yüzde 30’lar seviyesinde azaldý. Günlük ortalama navlun ödemesi 80 milyon USD civarýnda gerçekleþti. Türkiye’nin en büyük lojistik firmasý 2024 yýlýnda 1,1 milyar dolar ciro ile pazarda yüzde 1’lik pay alabildi. En büyük 10 lojistik firmasýnýn pazardaki toplam payý yüzde 6 oldu. 100 Milyar dolarlýk Türk Lojistik Sektörü 2025’e sýkýntýlarý ile birlikte girdi.

Yük taþýmalarýnýn %90’ýnýn karayollarýyla

yapýldýðý Türkiye’de navlun alarm veriyor

TIRPORT Insights Navlun Endeksine göre, 2021 baþýnda 2.350 TL, 2022 baþýnda 5.800 TL, 2023’te 12-16 bin TL civarýnda olan ortalama navlun fiyatý 2024 sonunda 30 bin TL’yi buldu ama enflasyon karþýsýnda yüzde 30’un üzerinde eridi. Yük taþýmalarýnýn yüzde 90’ýnýn karayollarýyla yapýldýðý Türkiye’de navlun alarm veriyor. Avrupa’nýn en büyük kamyon pazarýna sahip Türkiye’de navlun, maliyetleri kurtarmaktan artýk çok uzak. Avrupa’da navlunun dörtte biri (1/4) mazot maliyetiyken, Türkiye’de yarýsý (1/2) mazota gidiyor. Tabi burada baþka bir parametre daha var. Avrupa’da mazot maliyeti hesaplanýrken ‘gidiþ’ + ‘boþ dönüþ’ olarak dikkate alýnýrken, Türkiye’de tek yön gidiþ olarak dikkate alýnýr. Boþ dönen zaten karýný yer, ona hiçbir þey kalmaz, üstüne zarar eder. Türkiye’de navlunun yüzde 52’sinin akaryakýt olduðu düþünüldüðünde, sadece bu maliyet kalemi bile lojistik firmalarýný ve nakliyecileri yeterince zora sokuyor. Buna bir de ödemelerdeki 2-3 haftalýk sarkmalar, aylýk yüzde 6’larý geçen finansman maliyetleri eklenince, maliyetler oldukça artýyor. Birçok üretici firma bakkal hesabý navlun hesaplarken, km’de yakýlacak ‘yakýt X 2’ þeklinde navlun hesaplamaya baþladý. Yurt içi nakliye yüzde 30 civarýnda düþtüðünden arz-talep dengesi nakliyeci aleyhine bozuldu.