Satranç nasıl oynanır? Netflix'in yeni mini dizisi Queen's Gambit kısa sürede Türkiye'de en çok izlenenler arasına girdi. Queen's Gambit ...
Satranç nasıl oynanır? Netflix'in yeni mini dizisi Queen's Gambit kısa sürede Türkiye'de en çok izlenenler arasına girdi. Queen's Gambit ile birlikte satrancın nasıl oynanacağı merak konusu haline geldi. Satranç nasıl oynanır, taşlar nasıl hareket eder, şah ve mat nasıl olur gibi sorular yanıtlarını bekliyor.
Satranç taşları nasıl hareket eder ve oyun nasıl oynanır? İçerik dağıtıcısı Netflix'in yeni mini dizisi Queen's Gambit kısa sürede en çok izlenen yapımlar arasına girdi. Dizinin ana karakteri Beth Harmon iyi satranç oyuncusu olarak dikkat çekiyor. Dizinin yüksek bir izleyiciye ulaşmasının ardından satrancın kuralları merak edilmeye başlandı. Satranç nasıl oynanır, taşlar nasıl hareket eder, şah ve mat nasıl olur gibi sorular yanıtlarını bekliyor. İşte satrancın oyun kuralları ve detaylar...
Satrancın oyun kuralları nelerdir?
Satranç iki kişi arasında ve kare şeklinde bir satranç tahtası üzerinde oynanır.
Satranç tahtası beyaz (açık renk) ve siyah (koyu renk) eşit büyüklükte ve bir beyaz, bir siyah sıralanmış 64 kareden oluşur.
Satranç tahtası her oyuncunun sağına beyaz gelecek şekilde konulur. Her oyuncunun 16 taşı vardır: Bir Şah, bir Vezir, iki Kale, iki Fil, iki At ve sekiz piyon.
Oyunun amacı rakip şahı almak yani mat etmektir. Oyuna beyazlar başlar.
Satranç taşları nasıl hareket eder?
ŞAH: Bitişiğindeki karelere gidebilir.
KALE: Yatay ve dikey olarak ilerler.
FİL: Çapraz hareket eder. Filler oyun boyunca aynı renk karelerde kalırlar.
VEZİR: Dikey, yatay ve çapraz gider.
AT: L şeklinde bir hareketle üç kare sıçrama şeklinde gider. Taşların üzerinden atlayabilir.
PİYON: Bulunduğu sütunda ileriye doğru bir kare hareket eder. Ancak başlangıç yerlerinde bulunan piyonlar istenirse iki kare ilerletilebilir.
Şah ve mat nasıl yapılır?
Satrançta amaç şahı mat etmektir. Şah mat edilince oyun sona erer. Rakip şahın bulunduğu kareyi taşlarından biri ile tehdit eden oyuncu rakibini şah! diyerek uyarır. Şahı tehdit edilen oyuncu, şahın yerini değiştirmek, tehdit eden taşı almak ya da tehdidi yapan taş ile şah arasında kendi taşlarından birini getirmek zorundadır. Kısaca, şah tehdidi yapılacak ilk hamlede etkisiz hale getirilmelidir. Bu yapılamadığı takdirde şah mat olur ve oyun biter. Kendi şahını şah tehdidinden koruyan bir taş, rakip şahı şah ile tehdit edebilir.
Satranç nasıl berabere biter?
Beraberlik Aşağıdaki hallerden birinin meydana gelmesi ile, oyun berabere sonuçlanmış sayılır:
1- Hamle sırası kendisinde olan oyuncu, şahı tehdit altında olmadığı halde, kurallara uygun hiç bir hamle yapamıyorsa, (Pat durumu)
2- Her iki oyuncu aralarında anlaşmışlarsa,
3- Oyunculardan biri, aynı durumun üç defa tekrarlandığını ileri sürmüşse,
4- Oyunculardan biri taş almadan ya da piyon hamlesi yapmadan arka arkaya en az 50 hamle oynandığını kanıtlamışsa, Turnuvalarda zaman sıkışması nedeniyle oyunlarını yazamamış olan bir oyuncu son iki maddeye dayanarak beraberlik isteğinde bulunamaz. Tutulan Taş Oynanır Hamle sırası kendisinde olan oyuncu taşlarından birine dokunursa onu oynamak, rakibin taşlarından birine dokunursa onu almak zorundadır. Eğer tutulan taş oynanamıyorsa ya da alınamıyorsa, bunun bir sonucu yoktur. Oyuncu tuttuğu taşı elinden bırakmadıkça onu herhangi bir kareye koyabilir. Taşları düzeltmek amacıyla tutmak isteyen oyuncu rakibine önceden düzeltiyorum diyerek haber vermelidir. Oyunların Yazılması Satrançta oyunların nasıl yazıldığını bilmek bazı yararlar sağlar: Turnuvalarda oyunların yazılması zorunludur. İlerlemek için kitap ve dergilerde yayınlanan bilgileri ve oyunları izlemek gerekir. Her oyuncu kendi oyunlarını zaman zaman inceleyerek hatalarını öğrenmelidir.
Satrançta rok nasıl yapılır?
Rok yapma, şah ile kalelerden bir arasındaki bir harekettir, şahın tek hamlesi olarak kabul edilir ve şöyle yapılır. Şah, kalelerden birine doğru iki kare ilerletilir, kale de şahın üzerinden atlatılarak bitişiğindeki kareye konur. Rokun amacı, şahı rakip taşların saldırısından uzak bir yere gotürmek ve kaleyi oyuna sokmaktır.
Rok yapmak, aşağıda sayılan hallerde mümkün değildir:
a) Şah ya da kale ile daha önce hamle yapılmışsa,
b) Şahın bulunduğu, geçeceği ve gideceği kareler rakip taşların tehdidi altında bulunuyorsa,
c) Şah ile kale arasında bir taş varsa, Bir oyuncu rok yaparken önce kaleye dokunursa bu hareket hatalıdır, ancak rok geçerlidir; şah ve kaleye aynı zamanda dokunur ve rokun mümkün olmadığı anlaşılırsa, oyuncu şah ile hamle yapmak zorundadır. Bu durumda şahın kurala uygun bir hamlesi yoksa, yapılan hata geçersizdir.