Yeni yayýnlanan bilimsel bir rapor, hayvancýlýk ve iklim hakkýnda daha nitelikli bir tartýþmaya ihtiyacýmýz olduðunu gösteriyor. Göçebe hayvancýlýk gibi geleneksel yöntemler ile endüstriyel hayvancýlýk arasýnda karþýlaþtýrmalý bir analiz yapan çalýþma geleneksel hayvancýlýðýn sürdürülebilir bir gýda sistemi olarak iklim krizi açýsýndan tek seçenek olduðunu gösteriyor. Ürüne deðil üretim sürecine odaklanýlmasý gerektiðini belirten rapor bu sene Ýngiltere’de gerçekleþecek BM Ýklim Konferansý öncesinde bu konudaki tartýþmalara bilimsel çalýþmalara dayanarak yeni bir perspektif sunuyor.

Et ve süt gerçekten çok önemli

Ýklim krizinin etkileri her sene artarak hissediliyor. Türkiye de dahil olmak üzere tüm dünyada bu sene birçok canlýnýn yok olmasýna neden olan sel ve orman yangýnlarý gibi afetler iklim krizi ve ona eþlik eden yanlýþ politikalarýn sonuçlarýnýn sadece birkaç örneði. Bilim insanlarý gerçekten fark yaratan önlemler alýnmaz ise bu etkilerin sýklýk ve kapsamýnýn artmasýný kaçýnýlmaz görüyor.

Önlem alýnmasý gereken alanlardan biri olarak kabul edilen gýda üretimi ve tüketimi konusunda ise tartýþmalar hala devam ediyor. Bu tartýþmalar içerisinde et ve süt ürünlerinin üretimi önemli bir yer tutuyor. Avrupa Araþtýrma Konseyi desteði ve Türkiye’den Yolda Giriþimi’nin de dahil olduðu ve bu konuda yetkin 13 kuruluþun iþ birliði ile PASTRES araþtýrma programý liderliðinde bilimsel çalýþmalara dayanarak hazýrlanan yeni bir rapor bu tartýþmalardaki eksiklik ve yanlýþlýklara ýþýk tutuyor.

Çoðunlukla göz ardý ediliyor…

Çalýþma et ve süt ürünleri üretimi açýsýndan geleneksel hayvancýlýk ve endüstriyel hayvancýlýk arasýnda radikal farklar olduðunu gösteriyor. Ancak bu farklarýn mevcut tartýþmalar ve politikalar tarafýndan çoðunlukla göz ardý edildiðini tespit ediyor.

Hayvancýlýktan kaynaklanan sera gazý emisyonlara dair deðerlendirmelerin çoðu, büyük ölçüde geliþmiþ ülkelerdeki endüstriyel hayvancýlýk sistemlerimi göz önünde tutarak taraflý bir þekilde gerçekleþtiriliyor. Bu konuda yapýlan tüm analizleri deðerlendiren rapor, bu analizlerin örneðin sadece %0,4’ünün Afrika’daki verilere dayandýðýný gösteriyor.

Hayati öneme sahip

Rapor fosil yakýt kullanýmý nedeni ile endüstriyel hayvancýlýðýn ürettiði ve sera gazlarý arasýnda atmosferde en uzun ömürlü kalýcýlýða sahip karbondioksit miktarýnýn da çok yüksek olduðunu gösteriyor. Endüstriyel hayvancýlýðýn yüksek karbon salýmý gerçekleþtirmesinde önemli bir faktör olan endüstriyel yem ihtiyacý ayný zamanda karbon tutumu açýsýndan hayati öneme sahip mera ve orman gibi yaþam alanlarýnýn yok olmasýna da neden oluyor.

Hayvanlarýn hareketliliðine ve doðal bitki örtüsü ile beslenmesine dayanan göçebe hayvancýlýk gibi geleneksel hayvancýlýk sistemleri ise düþük fosil yakýt kullanýmý sayesinde minimal düzeyde bir karbondioksit salýmýna neden oluyor. Rapor geleneksel hayvancýlýðýn bir diðer sera gazý olan metan üretimi açýsýndan ise yabani otoburlar ile neredeyse ayný miktarda bir salýma neden olduðunu gösteriyor.

Ýklim dostu hayvancýlýk

Mera ve ormanlar yeryüzündeki en büyük karbon depolarý arasýnda yer alýyor. Rapor bu nedenle karbon açýsýndan zengin olan bu yaþam alanlarýnýn muhafazasýný saðladýðý ve yüksek karbon sabitleme kapasitesine sahip ekosistemleri desteklediði için, Türkiye’de Sarýkeçililer gibi topluluklarýn sürdürdüðü göçebe hayvancýk ve benzeri geleneksel yöntemlerin saðladýðý karbon tutumunun, neden olduklarý karbon salýmýna neredeyse denk olduðunu belirtiyor. Rapor iklim krizine eþlik eden biyolojik çeþitlilik krizi ve geleneksel otlatma yöntemlerin biyolojik çeþitlilik için taþýdýðý büyün önemin de göz önünde tutulmasý gerektiðini ortaya koyuyor.

Rapor bu nedenlerle göçebe hayvancýlýk gibi geleneksel hayvancýlýk yöntemlerinin en iklim dostu hayvancýlýk biçimi olduðunu ve endüstriyel hayvancýlýktan ayrý bir þekilde ele alýnarak iklim deðiþikliðiyle mücadelede önemli bir araç olarak deðerlendirilmesi gerektiðini dile getiriyor.