2021 her kesimden insan için oldukça zor bir yýl oldu. Ekonomik, siyasi ve doðal olaylarýn da aralarýnda olduðu birçok olumsuz geliþme yaþandý geride býraktýðýmýz yýlýn içinde. Milletçe üzüldüðümüz sayýsýz sorunlar yaþandý.

Öncelikle 2020 yýlýnda hayatýmýza giren Covid-19 belasýnýn aþýsýnýn bulunmasý ile 2021 yýlýna umutla girmiþtik. Fakat, çok geçmeden global anlamda rekor vaka artýþlarýyla hayal kýrýklýðýna uðradýk. Önce Delta sonra Omicron varyantý derken moral bozukluðu yaþadýk. Bir de iki doz mRNA aþýsýnýn yetersiz kaldýðýný ve ek doz aþýlarýn gerekli olduðunu öðrendiðimizde 2021’den iyiden iyiye nefret ettik.

2021 dünyada siyasi anlamda çok önemli deðiþikliklere gebe oldu. ABD baþkaný deðiþti. Almanya ve Ýsrail liderleri de görevlerinden ayrýldý. Tüm dünyada ve güzel ülkemizde sel felaketleri, orman yangýnlarý ve doðal afetler yaþandý.

2021 yýlýnda ekonomik alanda tüm dünyada Covid-19 un olumsuz etkilerini azaltmak amacýyla merkez bankalarýnýn aþýrý gevþek para politikalarýna baþvurmalarýna tanýk oldu. Bunun sonucunda, ülkelerin çoðu yüksek enflasyonla yüzyüze kaldý. Pandeminin etkisi dünya üzerinde azalmaya baþladýkça, ülkeler bu gevþek para politikalarýndan vazgeçtiler. Ýlk olarak ABD Merkez Bankasý Kasým ayýnda ilk para sýkýlaþtýrmasý kararýný verdi. Ayrýca bununla da yetinmedi.2022 yýlýnda varlýk alýmlarýný azaltmaya devam edeceðini ve faiz artýþý yapacaðýný duyurdu.

Ülkelerin ekonomilerinin barometresi olan borsalarda ilginç geliþmeler yaþandý. Pandemi nedeniyle 2021 yýlýna da karamsar giren piyasalar, gevþek para politikalarý sonucu bollaþan paradan nasibini aldý. Tüm dünyada borsalar defalarca rekor tazeledi. ÝMKB de zaman zaman tedirginlik yaþansa da, bu yükseliþe kayýtsýz kalmadý. 2021 yýlýný ÝMKB endeksi  % 25,8 yükseliþle tamamladý. Sanayi sektörü pandemiye raðmen büyümesini sürdürdü. Sektörde yer alan þirketler kârlarýný oldukça fazla arttýrdý. Bunun sonucunda BÝST sanayi endeksi  %45 civarýnda pozitif ayrýþtý. Ýþlem hacmi yüksek hisse senetlerinden oluþan ÝMKB 30 endeksi borsayý sýrtladý. BÝST 100 endeksi de Kasým ayýnda çok güçlü direnci olan 1,585 seviyesini yukarý doðru kýrdý. Türk Lirasý bazýnda tarihi zirveler görüldü. ÝMKB kuruluþundan itibaren ilk defa üç yýl üst üste yýlý pozitif getiri ile kapatmýþ oldu.

2019--25,4

2020--29,1

2021--25,8

2020 yýlýnda ÝMKB de küçük ölçekli firmalar diyebileceðimiz þirketler oldukça yüksek oranlarda prim yapmýþtý. Ancak 2021 yýlýnda durum deðiþti. Sanayi sektöründeki büyümenin etkisi ve yurt içi yerli yatýrýmcýlarýn olaðanüstü ilgisiyle, büyük ölçekli þirketler çok daha iyi performans gösterdi. Hem ÝMKB rekor kýrdý, hem de büyük þirketlerin hisselerinde sýkýþmýþ olan tasarruf sahipleri, rahat nefes aldý. Bu yükseliþe ayak uyduramayan BÝST Banka Endeksinin yükseliþi ise % 2.4’de kaldý.

2021 yýlýnýn Ocak ayýnda 7.44 TL olan Dolar kuru, Aralýk ayýnda 18.40 TL’ye kadar çýktý. Kurdaki yükseliþin önüne geçmek ve kuru dengelemek isteyen TCMB’nýn çeþitli müdahaleleri oldu. Fakat baþarýlý olamadý. Bunun sonucunda eldeki rezervin tüketmeden kuru dengeye oturtabilmek için ‘Kur Korumalý Mevduat Sistemi’ uygulamasýna geçildi. Piyasa bu fikri benimsedi. Dolar, kur korumalý mevduat sisteminin açýklamasýndan hemen sonra, 10.30 TL seviyelerine kadar çekildi. Yazýnýn hazýrladýðým sýralarda da Dolar 13.25 TL seviyelerindeydi.

2021 yýlýnda yatýrým enstrümanlarýnýn getirilerine bir çýrpýda bakacak olursak þu tabloyu görebiliriz. 

                           01.01.2021                        31.12.2021         getiri (yüzde)

1 Dolar                 7.44                                    13.20                       77

1 Euro                  9.00                                    15.00                       66

1 gr altýn              450                                     770                          70

1 Bitcoin              220.000                              620.000                  180

ÝMKB 100           1495                                   1895                           26.5

Bu getiriler tasarruf sahipleri için iyi gözükebilir. Ancak özellikle ÝMKB yatýrýmcýsý hem Dolar bazýnda, hem de enflasyon karþýsýnda 2021 yýlýný reel anlamda zararda kapatmýþtýr. Çünkü yýllýk TÜFE enflasyonu % 36.1 ile son 19 yýlýn en yüksek seviyesinde çýktý. Bu oran Merkez Bankasýnýn Ekim ayýndaki enflasyon raporu tahmini olan 18.4’ün iki kat yukarýsýnda bir orandýr. Merkez Bankasý bu enflasyon oranýna herhangi bir faiz artýþýyla cevap vermediði için, bankalarýn vermiþ olduðu mevduat oranlarý da reel faiz olarak -22 puan aþaðýda kaldý. Bu durum sürdürülemez. Tüm ülkelerin enflasyonla mücadele ve sýkýlaþan finansal koþullara uyum aþamasýnda faiz arttýrdýðý bir noktada, bir þeyler yapma zamanýnýn geldiði ortadadýr. Bence Merkez Bankasý açýkladýðý ‘Kur Korumalý Mevduat Sistemi’ üzerinde çalýþýp, daha da geliþtirmelidir. Bu sisteme enflasyon, altýn, kira gibi deðiþken varlýklarý da dahil etmek gerekir diyor, hepinize saðlýklý, mutlu ve kazançlý bir yýl diliyorum.

Kalýn saðlýcakla…